(Mô tả, hình ảnh cây ngũ gia bì, thu hái, chế biến, thành phần hóa học, chức năng dược lý...)
Mô tả
Cây ngũ gia tị nạnh là cây thuốc nam giới quý, cây cao 2-8 m. Lá kép hình chân vịt, mọc so le, gồm 6-8 lá chét hình trứng. Cụm hoa mọc thành chùm tán, hoa bé dại màu trắng. Quả mọng hình cầu, đường kính 3-4 mm, khi chín tất cả màu tím đen, trong tất cả 6-8 hạt. Cây mọc các ở các tỉnh phía Bắc, khu vực miền trung và có tương đối nhiều ở dãy Nam ngôi trường Sơn. Trong cả vùng đồng bằng cũng trồng tốt. Ngay gần đây, ngũ gia so bì chân chim được xem là cây cảnh quan thuộc một số loại cao cấp, đắt tiền.
Bạn đang xem: Cây ngũ gia bì chữa bệnh gì
Cách sản xuất và thu hái
Cách chế biến đơn giản và dễ dàng nhất là cọ sạch đất cát, bóc lấy vỏ hoặc thái mỏng manh nếu lá rễ nhỏ, rồi phơi hoặc sao khô.
Bộ phận dùng
Điểm đặc biệt của Ngũ gia bì, chân chim là ko sử dụng tổng thể thân làm thuốc. Mà chỉ dùng vỏ của thân, vỏ của rễ với rễ nhỏ tuổi để dùng làm thuốc
Ngoài ra lá cũng khá được dùng làm cho thuốc chữa bệnh sưng đau.
Cách dùng
Bóc vỏ, rửa sạch, phơi khô trong râm. Sử dụng sống hoặc cọ rượu rồi sao (Đông dược khoa Thiết Yếu).
Thành phần hoá học:
Vỏ thân cất 0,9-1% tinh dầu; vỏ cành và vỏ rễ đựng saponin triterpen lúc thuỷ phân mang đến acid oleanic.
Tác dụng dược lý
Có tác dụng chống mệt mỏi mỏi giỏi hơn Nhân sâm. Có tính năng tăng sức chịu đựng đựng so với thiếu oxy, ánh sáng cao, điều tiết nội huyết rối loạn, điều tiết hồng bạch cầu và ngày tiết áp, kháng phóng xạ, giải độc. Thuốc có công dụng chống lão suy, tăng thể lực với trí lực, tăng chức năng tuyến sinh dục và quy trình đồng hóa, gia tăng quá trình đưa hóa và xúc tiến tổ chức tái sinh.
Có công dụng an thần rõ, thay đổi sự cân bằng giữa 2 quá trình ức chế với hưng phấn của trọng tâm thần kinh. Công dụng hưng phấn của thuốc ko làm tác động giấc ngủ bình thường.
Có tác dụng tăng tốc miễn dịch của khung hình như tăng năng lực thực bào của hệ tế bào nội suy bì võng, tăng nhanh sự hình thành kháng thể, làm tăng trọng lượng của lách. Dung dịch còn có tính năng kháng virus, phòng tế bào ung thư, điều chỉnh miễn dịch.
Thuốc có tính năng kháng viêm, cả đối với viêm cấp và mạn tính.
Thuốc có tác dụng giãn mạch làm tăng lưu lại lượng máu hễ mạch vành và hạ tiết áp.
Thuốc có long đờm, núm ho và làm bớt cơn ho suyễn.
Thuốc có công dụng chống ung thư.
Vị dung dịch ngũ gia bì
(Công dụng, liều dùng, quy kinh, tính vị...)
Tính vị
+ Vị cay, tính ôn (Bản Kinh).
+ Vị cay, đắng, tính ôn (Trung Dược Học).
+ Vị cay, tính ôn (Đông dược học Thiết Yếu).
Quy kinh
Vào tởm Phế, Thận (Lôi Công sản xuất Dược Tính Giải).
Vào kinh Can, Thận (Trung Dược Học).
Vào tởm Can, Thận (Đông dược học Thiết Yếu).
Tác dụng
+ bổ trung, ích tinh, bạo phổi gân xương, tằn trí tuệ (Danh Y Biệt Lục).
+ Minh mục, hạ khí bửa ngũ lao, thất thương (Nhật Hoa Tử bản Thảo)
+ mạnh mẽ gân xương(Bản Thảo cương cứng Mục).
+ Hoá đờm, trừ thấp, dưỡng thận, ích tinh, trừ phong, tiêu thuỷ (Bản Thảo Tái Tân).
+ Trừ phong thấp, dũng mạnh gân xương (Đông dược học Thiết Yếu).
+ Trừ phong thấp, cường gân cốt (mạnh gân xương), tiêu phù.
+ Sách bạn dạng kinh: " chủ chổ chính giữa phúc sán khí, phúc thống, ích khí. Trị trẻ em không đi được, thư sang âm thực (ung nhọt lở lóet)".
+ Sách lương y biệt lục: " trị nam tử dương nuy, âm nang lở tung nước, tè khó, thiếu nữ nhân ngứa ngáy khó chịu âm hộ, sườn lưng đau, thủ túc tê yếu, lỗi gầy, thuốc té trung ích tinh, mạnh mẽ gân xương, tăng trí nhớ".
+ Sách Nhật hoa tử bạn dạng thảo: " làm cho sáng mắt (minh mục), hạ khí, trị bệnh trúng phong, khớp xương teo cứng, té ngũ lao thất thương".
Chủ trị
Có tính năng trị mệt mỏi mỏi xuất sắc hơn Nhân sâm. Tăng sức chịu đựng đối với thiếu oxy, nhiệt độ cao, điều tiết náo loạn nội tiết, điều tiết hồng cầu, bạch cầu và máu áp, kháng phóng xạ, giải độc. Ngũ gia so bì có tác dụng chống lão suy, tăng thể lực với trí nhớ, tăng tính năng tuyến tình dục và quá trình đồng hoá, gia tăng quá trình chuyển hoá với xúc tiến tổ chức triển khai tái sinh (Trung Dược Học).
+ có tác dụng tăng cường miễn dịch của khung hình như tăng kĩ năng thực bào của hệ tế bào nội suy bì võng, tăng nhanh sự hình thành kháng thể, làm cho tăng trọng lượng của lách. Thuôc còn tồn tại tác dụngkháng virus, phòng tế bào ung thư, kiểm soát và điều chỉnh miễn dịch (Trung Dược Học).
+ Ngũ gia suy bì cótác dụng an thầnrõ, thay đổi sự cân bằng giữa hai quy trình ứ chế với hưng phấn của trung ương thần kinh. Tính năng hưng phấn của thuốc không làm ảnh hưởng đến giấc ngủ thông thường (Trung Dược Học).
+ Ngũ gia bì có chức năng kháng viêm cả đối với viêm cung cấp và mạn tính (Trung Dược Học).
+ Ngũ gia so bì có chức năng gĩan mạch, làm cho tăng lưu giữ lượng máu rượu cồn mạch vành cùng hạ áp suất máu (Trung Dược Học).
+ dung dịch có tính năng long đờm, giảm ho và làm sút cơnhen suyễn(Trung Dược Học).
+ Ngũ gia suy bì có công dụng chống ung thư (Trung Dược Học).
+Ngũ da tị nạnh có tính năng chữa đau và nhức xương khớp, bổ can thận, quần thể phong, hóa thấp
Ứng dụng lâm sàng của vị dung dịch ngũ gia bì
Trị phong thấp đau nhức, cơ thể mệt mỏi, đau nhức, liệt dương:
Ngũ gia suy bì sao tiến thưởng 100g, rượu 30o một lít, dìm trong 10 ngày, thỉnh thoảng lắc đều. Ngày uống 20~40ml vào trước bữa ăn tối (Ngũ Gia bì Tửu - Lâm Sàng thường Dụng Trung Dược Thủ Sách).
Trị tốt khớp:
Ngũ gia bì, Mộc qua, Tùng tiết những 120g. Tán bột, các lần uống 3~4g, ngày 2 lần (Lâm Sàng thường Dụng Trung Dược Thủ Sách).
Trị phụ nữcơ thể suy nhược:
Ngũ gia bì, mẫu đơn bì, Xích thược, Đương quy phần đa 40g. Tán bột. Ngày uống hai lần, mỗi lần 4g (Những Cây dung dịch Vị dung dịch Việt Nam).
Trị gẫy xương, sau thời điểm phục hồi vị trí:
Ngũ gia bì, Địa cốt phân bì đều 40g, tán nhuyễn, kê 1 nhỏ nhỏ, lấy thịt, gĩa nát, trộn đầy đủ với thuốc, đắp bên ngoài, bó nẹp cầm định, sau một uần, quăng quật nẹp đi (Sổ Tay Lâm Sàng Trung Dược).
Trị ngực đau thắt,mỡ tiết cao:
Dùng chất chiết xuất từ ưa thích Ngũ gia so bì (Nam Ngũ gia bì)chế thành thuốc viên ‘Quan trung tâm Ninh’. Uống các lần 3 viên, ngày 3 lần, thường xuyên 1~3 tháng. Đã trị 132 ca ngực nhức thắt, có kết quả 95,45%, mỡ tiết cao 53 ca, tác dụng làm hạ Cholesterol và Triglycerid (Trung Y dược khoa Báo 1987, 4: 36).
Trị bạch cầu giảm:
Dùng ưng ý Ngũ gia suy bì trị 43 ca bạch huyết cầu giảm. Kết quả cho thấy so với bệnh giảm bạch huyết cầu do hoá liệu, có kết quả tốt rộng (Quảng Tây Y học viện Học Báo 1978, 3: 1).
Trị bạch huyết cầu giảm:
Dùng viên Ngũ gia bì trị 22 ca, có công dụng 19 ca (Hồ Bắc Trung Y tạp chí 1982, 6: 52).
Trị nhồi ngày tiết não:
Dùng dung dịch chíhc Ngũ gia tị nạnh 40ml, bỏ vô 300ml dịch truyền Glucoz 10%, truyền tĩnh mạch ngày 1 lần, kèm uống dung dịch thang. Theo dõi đôi mươi ca, có tác dụng tốt (Cam Túc Trung Y học viện chuyên nghành Học Báo 1988, 1: 27).
Xem thêm: Khoảnh Khắc Thăng Hoa Phim Hàn Quốc, Những Khoảnh Khắc Mùa Hè Đẹp Nhất Ở Hàn Quốc
Trị huyết áp thấp:
Dùng viên Ngũ gia bì, những lần uống 5 viên, ngày 3 lần, trăng tròn ngày là 1 trong liệu trình. Tác dụng tốt (Châu Long, china Dược sản phẩm Đích nghiên cứu và phân tích 1985, 12: 43).