Nam Quốc đất nước là bài bác thơ của tác giả Lý hay Kiệt. Tương truyền trong giai đoạn sục sôi đại chiến cùng giặc nước ngoài xâm, Lý hay Kiệt đã chế tạo nên bài xích thơ này. Tối ngày khuya thanh vắng, ông sẽ ở trong đền thờ và đựng giọng đọc bài bác thơ. Giọng hào hùng, hào khí chói lóa khiến quân giặc hoảng loạn. Về sau như lời bài bác thơ, quân và dân ta đã thành công quân giặc.
Bạn đang xem: Nam quoc son ha nam de cu
Nam Quốc giang sơn – phiên bản tuyên ngôn độc lập đầu tiên của Việt Nam
Nam quốc giang sơn (chữ Hán: 南國山河) là 1 trong những bài thơ thất ngôn tứ xuất xắc viết bởi văn ngôn ko rõ tác giả. Đây là bài thơ lừng danh trong lịch sử hào hùng Việt Nam, được xem là bản tuyên ngôn hòa bình đầu tiên của Việt Nam, khẳng định hòa bình của nhà núm quyền Đại Việt trên các vùng đất của mình. Bài bác thơ được đến là bài thơ thần , bởi vì thần gọi giúp Lê Hoàn kháng quân Tống năm 981 và Lý hay Kiệt kháng quân Tống năm 1077.
Tiếng thơ vang vọng khắp đất trời khiến cho quân giặc nổi loạn, lòng người việt lại chìm đắm vào ngọn lửa yêu thương nước. Lý thường xuyên Kiệt hiện giờ không buộc phải đứng bên trên đài tuyên ngôn tuy vậy vẫn có thể tuyên bố chủ quyền đất nước.
Tên gọi
Bài thơ này vốn không có tên, tên gọi Nam quốc tô hà là vì những người biên soạn cuốn sách thích hợp tuyển thơ văn Việt Nam, tập 2 (sách vì chưng Nhà xuất phiên bản Văn học tập xuất phiên bản năm 1976) để ra, rước từ tứ chữ đầu trong câu thơ thứ nhất của bài xích thơ này (Nam quốc đất nước Nam đế cư).
Tiếng thơ vang vọng khắp khu đất trời khiến quân giặc nổi loạn, lòng người việt lại đắm chìm vào ngọn lửa yêu nước
Văn bản
Bài thơ nam quốc giang sơn có ít nhất là 35 dị bản sách với 8 dị bạn dạng thần tích. Thư tịch trước tiên có chép bài thơ này là sách Việt điện u linh tập, song phiên bản Nam quốc giang sơn trong Việt năng lượng điện u linh tập không phải là bản được nghe biết nhiều nhất, bạn dạng ghi vào Đại Việt sử ký toàn thư new là bạn dạng được không ít người dân biết nhất. Đại Việt sử ký toàn thư là bộ chủ yếu sử trước tiên có ghi chép bài bác thơ này.
Bản ghi trong Đại Việt sử ký kết toàn thư như sau:
南國山河南帝居，
截然分定在天書。
如何逆虜來侵犯，
汝等行看取敗虚。
Phiên âm Hán-Việt:
Nam quốc đất nước Nam đế cư
Tiệt nhiên phận định tại thiên thư
Như hà nghịch lỗ lai xâm phạm
Nhữ đẳng hành khan thủ bại hư
Bản dịch nghĩa của Võ Minh Hải:
Sông núi nước nam giới thì vua nước phái mạnh cai quản
Rõ ràng đã được phân loại tại sách trời
Cớ có tác dụng sao lũ giặc ngỗ ngược kia mang đến đây xâm phạm
Rồi phía trên chúng cất cánh sẽ thấy với nhận rước sự thua hoàn toàn
Bản dịch nghĩa của Nguyễn Tri Tài:
Sông núi nước Nam, vua nước phái mạnh ở,
Phân vị rạch ròi đã ghi trong sách trời.
Cớ sao bằng hữu giặc bạo ngược cho xâm phạm,
Chúng bây rồi xem, đã chuốc mang thất tại chảy tành.
Bản dịch nghĩa của Nguyễn Hùng Vĩ:
Sông núi nước Nam, nam giới đế quản trị
Hiển nhiên đã định phận tại thiên thư
Cớ sao đàn giặc ngỗ ngược mang đến xâm phạm
Mà bọn chúng bay, xem ra, lại chịu đựng bại ư?
Bản dịch của è cổ Trọng Kim:
Sông núi nước nam vua phái mạnh ở
Rành rành định phận ở sách trời
Cớ sao bè đảng giặc sang xâm phạm
Chúng bay có khả năng sẽ bị đánh tơi bời.
Hãy thuộc lắng nghe bài thơ được đọc nhằm vang vọng hào khí chết giả trời lúc này nhé!
Lịch sử ra đời bài thơ phái nam Quốc đánh Hà
Trong chiến tranh Tống–Việt lần thiết bị nhất
Theo sách Lĩnh phái mạnh chích quái:
Năm Thiên Phúc nguyên niên hiệu vua Lê Đại Hành; Tống Thái Tổ sai Hầu Nhân Bảo, Tôn Toàn Hưng đựng quân xâm lấn nước Nam. 2 bên đối lũy cùng rứa cự cùng với nhau ở sông Đồ Lỗ. Vua Lê Đại Hành mộng thấy hai anh thần nhân ngơi nghỉ trên sông vái nhưng nói rằng chúng ta là Trương Hống, Trương Hát xưa theo Triệu Việt Vương; ni xin cùng nhà vua đánh giặc để cứu vãn sinh linh. Vua Lê Đại Hành tỉnh giấc dậy ngay tắp lự đốt hương thơm khấn ước thần giúp. Đêm ấy thấy một người dẫn đoàn âm binh áo trắng với một bạn dẫn đoàn âm binh áo đỏ trường đoản cú phía Bắc sông Như Nguyệt và lại cùng xông vào trại quân Tống cơ mà đánh. Quân Tống kinh hoàng, thần nhân tàng hình bên trên không, khủng tiếng ngăm rằng:
“ phái mạnh quốc sơn hà Nam đế cư
Hoàng thiên dĩ định tại thiên thư
Như hà Bắc Lỗ lai xâm lược
Bạch thừa nhận phiên thành phá trúc dư.”
Quân Tống nghe thấy, xéo sút lên nhau chạy tan, lose mà về. Vua Lê Đại Hành trở về ăn uống mừng, truy nã phong cho hai vị thần nhân, một là Tinh Mẫn Đại vương vãi lập miếu thờ trên ngã ba sông Long Nhãn, nhì là Khước Mẫn Đại vương, lập miếu ở ngã tía sông Nguyệt. Đa số những nhà nghiên cứu và phân tích thống tuyệt nhất đề tên khuyết danh người sáng tác bài thơ. Riêng Lê mạnh mẽ Thát trong bài “Pháp Thuận và bài bác thơ thần nước phái mạnh sông núi” đến rằng người sáng tác bài thơ là Đỗ Pháp Thuận.
Các công ty nghiên cứu vừa mới đây thống nhất ý kiến Nam quốc sơn hà là bài bác thơ, mở ra dưới thời Lê Đại Hành.
Trong chiến tranh Tống–Việt lần đồ vật hai
Theo sách Đại Việt sử cam kết toàn thưNăm 1076, Quách Quỳ, Triệu Tiết
Triệu Tiết
Triệu máu (chữ Hán: 赵禼, 1026 – 1090), tên tự là Công Tài, fan Y Chánh, Cung Châu , là tướng mạo lĩnh, quan tiền viên đơn vị Bắc Tống trong lịch sử hào hùng Trung Quốc. Triệu máu từng làm Chiêu thảo phó sứ, theo Chiêu thảo sứ Quách Quỳ thôn tính Đại Việt. Ngay sát trọn sự nghiệp của mình, Triệu Tiết bảo đảm an toàn biên giới phía t…
đem quân 9 tướng, hợp với Chiêm Thành, Chân Lạp tấn công Đại Việt. 2 bên giao tranh làm việc sông Như Nguyệt, một đêm quân sĩ bỗng nghe trong đền Trương tướng tá quân bao gồm tiếng đọc to rằng:
“Nam quốc tổ quốc Nam đế cư
Tiệt nhiên phân định tại thiên thư
Như hà nghịch lỗ lai xâm phạm
Nhữ đẳng hành khan thủ bại hư”
Sau này quả như lời thơ, Lý thường xuyên Kiệt đánh bại quân Tống.
Theo sách Việt điện u linh – Chuyện Trương Hống cùng Trương HátThời phái nam Tấn Vương đơn vị Ngô đi đánh dẹp Lý Huy sống Long Châu, đóng quân ở cửa Phù Lan, đêm ngủ mộng thấy hai fan kỹ vĩ, dung mạo khôi ngô đến giới thiệu nhà vua với xin trợ chiến. Bên vua hỏi danh tính, họ vấn đáp rằng họ là bạn bè vốn fan Phù Lan, làm tướng của Triệu Việt Vương, Việt vương bị Lý nam giới Đế đánh bại. Nam giới Đế làm lễ trọng ý mong cho họ làm cho quan; nhị em chối từ, trốn vào núi Phù Long, phái nam Đế những lần cho người truy nã ko được, new treo ngàn rubi cầu fan bắt. Hai anh em đều uống dung dịch độc cơ mà chết. Thượng đế thương bọn họ vô tội đến làm Than Hà Long Quân Phó Sứ, tuần nhị sông Vũ Bình với Lạng Giang cho tận trên nguồn, hiệu là Thần Giang Phó Đô Sứ. Trước kia đã hỗ trợ vua Ngô Quyền vào chiến dịch Bạch Đằng.
Nam Tấn Vương tỉnh giấc dậy mới đem tế và khấn thần phò trợ. Kế tiếp Nam Tấn Vương chiến hạ trận, bình dứt quân Tây Long vua không nên sứ chia chỗ lập đền rồng thờ, hầu hết phong làm cho Phúc Thần một phương, chiếu phong anh là Đại Đương Giang Đô Hộ Quốc Thần Vương, lập thường ở cửa ngõ sông Như Nguyệt. Còn em là tè Đương Giang Đô Hộ Quốc Thần Vương, lập thường ở cửa sông phái nam Bình.
Thời vua Nhân Tông bên Lý, binh Tống phái nam xâm kéo cho biên cảnh; vua không nên Thái uý Lý thường xuyên Kiệt dựa bên bờ sông đóng cừ để thay thủ. Một đêm kia quân sĩ nghe vào đền gồm tiếng ngâm to rằng:
“ Sông núi đơn vị Nam phái mạnh đế ở
Phân minh trời định tại thiên thư.
Cớ sao nghịch lỗ quý phái xâm phạm
Bọn chúng rồi đây vẫn bại hư.”
Quả nhiên quân Tống không đánh đã tan rã. Thần mộng rõ ràng, mảy lông gai tóc chẳng sai.
Năm 1076, hơn 30 vạn quân đơn vị Tống (Trung Quốc) bởi vì Quách Quỳ chỉ huy xâm lược Đại Việt (tên nước nước ta thời đó). Lý thường xuyên Kiệt lập phòng con đường tại sông Như Nguyệt (sông Cầu) để ngăn địch. Quân của Quách Quỳ đánh cho sông Như Nguyệt thì bị chặn. Những trận quyết chiến ác liệt đã xẩy ra tại đây dẫu vậy quân Tống chẳng sao vượt được phòng tuyến Như Nguyệt, đành đóng góp trại chờ viện binh. Đang đêm, Lý thường xuyên Kiệt cho những người vào thường thờ Trương Hống, Trương Hát ngơi nghỉ phía nam bên bờ sông Như Nguyệt, giả làm cho thần hiểu vang bài xích thơ trên. Nhờ thế niềm tin binh sĩ lên khôn xiết cao. Lý hay Kiệt liền mang đến quân thừa sông, tổ chức triển khai một trận quyết chiến, tấn công thẳng vào trại giặc. Phần bởi bất ngờ, phần bởi sĩ khí quân Đại Việt sẽ lên, quân Tống kháng đỡ yếu đuối ớt, số bị chết, bị thương đang hơn quá nửa. Lý thường Kiệt liền cho tất cả những người sang nghị hòa, mở đường cho quân Tống rút quân về nước, giữ vững khu vực nước Đại Việt (Việt Nam).
Ý nghĩa hai câu thơ cuối và đối tượng của bài thơ
Trong câu thơ cuối của bài xích thơ nam quốc đánh hà bao gồm đại từ bỏ nhân xưng ngôi thứ hai số những “nhữ đẳng” 汝等. Vào các bạn dạng dịch thơ của bài thơ này trường đoản cú nhữ đẳng phần đông được dịch là chúng cất cánh hoặc chúng mày. Theo Nguyễn Hùng Vĩ và Nguyễn đánh Phong “nhữ đẳng” 汝等 vào câu thơ cuối của bài xích thơ phái mạnh quốc giang san là chỉ quân Đại Việt, đối tượng của bài thơ là quân Đại Việt, chưa hẳn quân Tống, ý của hai câu thơ cuối của bài bác thơ là lý do quân giặc mang lại xâm phạm mà những ngươi (quân Đại Việt) lại cam lòng chịu thất bại.
Nam quốc sơn hà
Nam quốc giang san Nam đế cư,
Tiệt nhiên định phận trên thiên thư.
Như hà nghịch lỗ lai xâm phạm,
Nhữ đẳng hành khan thủ bại hư.
Dịch nghĩa
“Núi sông nước nam giới thì vua nam ở,
Cương giới sẽ ghi rành rành ở trong sách trời.
Cớ sao người quen biết giặc bạo ngược cơ dám cho tới xâm phạm?
Chúng bay hãy ngóng xem, thế nào thì cũng chuốc mang bại vong.”
Tương truyền, năm 1077, hơn 30 vạn quân Tống bởi Quách Quỳ chỉ đạo xâm lược Đại Việt. Lý thường Kiệt lập phòng tuyến đường tại sông Như Nguyệt (sông Cầu) để ngăn địch. Quân của Quách Quỳ đánh đến sông Như Nguyệt thì bị chặn. Nhiều trận chiến ác liệt đã xẩy ra tại đây nhưng quân Tống không sao vượt được phòng đường Như Nguyệt, đành đóng trại ngóng viện binh. Đang đêm, Lý thường Kiệt cho người vào thường thờ Trương Hống, Trương Hát, sinh hoạt phía phái nam bờ sông, giả có tác dụng thần đọc vang bài bác thơ trên. Nhờ vào thế tinh thần binh sĩ lên cực kỳ cao. Lý thường xuyên Kiệt liền cho quân vượt sông, tổ chức triển khai một trận quyết chiến tấn công thẳng vào trại giặc. Phần vì bất ngờ, phần bởi vì sĩ khí quân Việt đã lên, quân Tống phòng đỡ yếu ớt, số bị chết, bị thương sẽ quá nửa. Lý thường xuyên Kiệt liền cho những người sang nghị hoà, mở đường cho quân Tống rút quân về nước, giành lại giang sơn, duy trì vững phạm vi hoạt động Đại Việt. Một vài nhận định xem bài xích thơ này là bạn dạng tuyên ngôn tự do đầu tiên của Việt Nam.
Bài thơ này nằm trong truyền thuyết về hai bạn bè Trương Hống, Trương Hát. Tài giỏi liệu gắn truyền thuyết thần thoại này cùng với Lý thường Kiệt trong trận chiến chống quân Tống năm 1076, nhanh nhất có thể là Việt năng lượng điện u linh (Lý Tế Xuyên đời Trần), sau đó được nhiều sách sử khác ví như Đại Việt sử ký toàn thư, Việt sử tiêu án,… chép lại. Trong những khi đó, sách Lĩnh phái mạnh chích tai ác (Trần nuốm Pháp đời Trần) lại gắn thần thoại cổ xưa này với cuộc chiến chống quân Tống lần đầu tiên thời chi phí Lê của Lê Đại Hành năm 981, với nội dung như sau:
南國山河南帝居，
皇天已定在天書。
如何北虜來侵掠，
白刃翻成破竹餘。
Nam quốc giang sơn Nam đế cư,
‡ Hoàng thiên dĩ định ‡ trên thiên thư.
Như hà ‡ Bắc lỗ lai xâm ‡ lược,
Bạch nhấn phiên thành phá trúc dư.
(Sông núi nước nam thì vua nam giới ở.
Thượng đế sẽ định bởi vậy trong sách trời.
Cớ sao giặc phương Bắc lại tiếp đây xâm lược,
Gươm sáng sẽ chém hết các ngươi rã tành như chẻ tre.)
Ngoài ra, bài thơ còn tồn tại khoảng rộng 30 dị bản được chép trong các sử cùng sách khác nhau. Tiêu đề bài bác thơ do nhóm biên soạn Hợp tuyển thơ văn việt nam thêm.
Bản dịch của Lê Thước, nam Trân
“Núi sông nam Việt vua phái mạnh ở,
Vằng vặc sách trời phân chia xứ sở.
Giặc dữ cớ sao phạm mang lại đây?
Chúng mày nhất định cần tan vỡ.”
Bản dịch của Nguyễn Đổng Chi
“Nước phái mạnh Việt gồm vua nam Việt,
Trên sách trời chia biệt rành rành.
Cớ sao giặc dám hoành hành?
Rồi đây bay sẽ chảy tành mang lại coi.”
Dị bản
“Nam quốc đất nước nam đế cư
Hoàng thiên dĩ định tại thiên thư
Như hà Bắc lỗ lai xâm phạm
Bạch thừa nhận thiên thành phá trúc dư.”
Dị bản
“Nam quốc tổ quốc Nam đế cư
Hoàng thiên dĩ định trên thiên thư
Như hà Bắc lỗ lai xâm phạm,
Nhất trận phong ba tận tảo trừ.”
Bản dịch của Hoàng Xuân Hãn
“Sông núi nước Nam, vua nam ở,
Rành rành định phận tại sách trời.
Xem thêm: " Son Kem Lì Agapan Vita Lip Stain, Son Kem Lì Agapan Vita Lip Stain
Cớ sao cộng đồng giặc quý phái xâm phạm?
Chúng bay có khả năng sẽ bị đánh tơi bời.”
Nam Quốc tô Hà đó là bài thơ thần của Việt Nam. Khi bài xích thơ vang lên khiến cho ý chí chống giặc của người việt sục sôi cùng quân giặc hoảng sợ. Dù qua từng nào năm thì ngọn lửa ấy vẫn còn vang vọng vào lời bài xích thơ. Phái nam Quốc tô Hà thiết yếu là bản tuyên ngôn tự do đầu tiên của Việt Nam.